حدود 60 تا 80 درصد نوزادان در روزهای اول زندگی زرد می شوند. زمان بروز زردی معمولا روز سوم بوده و ظرف یک هفته خود به خود بهبود می یابد. بنابراین از هر 10 نوزادی که بدنیا می آیند 6 تا 8 نفرشان زرد خواهند شد. دلیل ایجاد این زردی عدم تکامل کافی کبد در هنگام تولد است، بتدریج با تکامل بیشتر متابولیسم کبدی، بدون آنکه نیازی به درمان خاص باشد، زردی نوزاد برطرف می شود. البته به جز مساله تکامل کبد عوامل دیگری هم در ایجاد زردی موثر هستند.
در بیشتر موارد این زردی خطری به همراه ندارد ( و از آن تعبیر به زردی فیزیولوژیک می شود)، ولی موارد معدودی وجود دارد که می تواند سبب آسیب های مغزی غیرقابل برگشت مثل کری عصبی، فلج مغزی و حتی مرگ نوزاد شود. بنابراین به والدین محترم توصیه می شود تا برای پیشگیری از خطرات احتمالی به محض زرد شدن نوزاد با پزشک تماس بگیرند.
عوامل زیر نشان دهنده خطرناک بودن زردی و لزوم مراجعه به مراکز درمانی می باشند:
- گروه خونی مادر (O) باشد.
- خون مادر ارهاش منفی (Rh-) باشد.
- سابقه بیماریهای خونی همراه با زردی در خانواده باشد.
- زردی نوزاد بیشتر از یک هفته طول بکشد.
- نوزاد بعد از یک هفته از تولد زرد شده باشد.
- مدفوع نوزاد سفید رنگ شده باشد.
- ادرار نوزاد پررنگ شده باشد.
- نوزاد روز اول یا دوم زرد شده باشد.
- نوزاد بی حال باشد، گریه فراوان کند و یا در خوردن شیر بی میل باشد.
پیشگیری و درمان:
مهمترین توصیه برای پیشگیری، تغذیه هرچه زودتر با شیرمادر است. هیچ محدوده زمانی و مقداری برای مصرف شیرمادر وجود ندارد. مصرف ترنجبین، شیرخشت، آب قند، داروهای سنتی و طبی اثری در پیشگیری و درمان زردی ندارند و گاه عوارض آنها بیشتر از سودشان است، بنابراین به هیچ وجه نوصیه نمی شوند.
نوردرمانی (فتوتراپی) و استفاده از لامپهای مهتابی هم برای پیشگیری و هم برای درمان موثر است، ولی باید با نظر پزشک انجام شود.
استفاده از لامپهای مهتابی در منزل توصیه نمی شود، مگر آنکه نکات زیر را در نظر داشته باشیم:
- زردی نوزاد شدید نباشد.
- نوزاد عفونت نداشته باشد.
- امکان معاینه نوزاد حداقل روزی یک بار توسط پزشک وجود داشته باشد.
- نوزاد نارس نباشد (ماه او کم نباشد).
- حداقل از 4 تا 6 لامپ استفاده شود و لامپ ها هم بیشتر از 500 ساعت کار نکرده باشند.
- فاصله لامپ از بدن نوزاد حداقل 30 تا 45 سانتی متر باشد.
نکته بسیار مهم دیگر: گاه این تصور غلط وجود دارد که برای درمان زردی باید شیرمادر را قطع کرد. این امر بسیار خطرناک است و انجام خودسرانه آن به هیچ وجه توصیه نمی شود. حتما با پزشک مشورت نمایید.
11:40:582024-08-06